کدام ستاره اشعه ایکس ساطع می نماید؟ - وبلاگ خنده و شادی

به گزارش وبلاگ خنده و شادی، درک نحوه زندگی در فضا برای بسیاری افراد جالب است؛ در این بسته خبری قصد داریم جذابترین اتفاقات فضایی را ارائه دهیم.

به گزارش خبرنگار ستاره شناسان به تازگی الگوی نادری از انفجار های اشعه ایکس کشف کردند. این سیگنال های عجیب از یک سیستم ستاره نوترونی که در فاصله 16300 سال نوری ما قرار گرفته است به زمین رسیده است. اولین بار در سال 2017 این الگوی عجیب کشف شد و اکنون توانستند این معما را حل نمایند.

سیستم ستاره مذکور، MAXI J1621-501 نام دارد که در سال 2017 ردیابی شد. این سیستم به صورت یک نقطه چشمک زن عجیب در آسمان مشاهده شد. بخش عجیب رفتار این سیستم الگوی نامنظم و غیرقابل پیش بینی امواج اشعه ایکس بود که از آن دریافت می شد.

این ستاره از یک سیستم باینری متشکل از دو ستاره نوترونی یا یک ستاره نوترونی و یک سیاهچاله بود. در واقع فقط ستاره های نوترونی و سیاهچاله ها قادر به ایجاد چنین الگویی از اشعه ایکس هستند.

در شرایطی که یک سیاهچاله در میان باشد، اشعه ایکس ناشی از ماده ای خواهد بود که به شتابی بسیار زیاد می رسد. ماده همزمان با به دام افتادن در جاذبه سیاهچاله، اصطکاکی فوق العاده زیاد ایجاد می نماید که نتیجه آن امواج اشعه ایکس است، ولی در ستاره های نوترونی شرایط کاملاً متفاوت است. ستاره های نوترونی در واقع جنازه های فوق سنگین و فوق چگال ستاره های غول آسای منهدم شده گذشته هستند؛ ستاره هایی که به جای انفجار، رمبش یا فرو ریختگی را تجربه می نمایند.

در این مورد اشعه ایکس ناشی از واکنش ها و انفجارهای هسته ای در پوسته خارجی ستاره است. گاهی اوقات این واکنش ها به شکلی اتفاق می افتند که باعث یک واکنش زنجیره ای و انفجارهای عظیم در آن می شوند. این انفجارها درست همانند انفجارهای هسته ای که در روی زمین تجربه می کنیم، ابری قارچی شکل ایجاد می نمایند و همراه با آن مقدار زیادی اشعه ایکس تابش پیدا می نماید. این اشعه ایکس با استفاده از یک تلسکوپ اشعه ایکس قابل مشاهده خواهد بود.

////////////////

پژوهشگران با آنالیز این سیستم ستاره ای متوجه شدند که انفجار های هسته ای باعث الگوی نامنظم و عجیب اشعه ایکس شده است. انفجار ها به صورت دوره ای و هر 78 روز یک بار تکرار می شوند.

البته هنوز نمی توان به طور قطعی در خصوص علت این انفجار ها نظری داد. زیرا فقط 30 مورد الگوی مشابه در تمام فضا مشاهده شده است. ویژگی که این الگوی تابش اشعه ایکس در این ستاره نوترونی را با یک سیستم ستاره ای باینری (دوگانه) مجزا می نماید، طولانی بودن چرخه انفجارهاست. در سیستم ستاره دوگانه، دو ستاره نوترونی یا یک ستاره و یک سیاهچاله به دور هم می چرخند و باهم در کنش و واکنش قرار دارند. اگر این ستاره یک سیستم دوگانه بود، چرخه تابش اشعه ایکس باید بین 3 تا 20 ساعت می بود، در حالی که این مدت زمان به 78 روز کشیده شده است.

بهترین شرح برای این چرخه طولانی، ابر های موادی هستند که ممکن است اطراف ستاره را پر نموده باشند؛ ابری از مواد که دائماً به دور ستاره می چرخند و به آن جذب می شوند. ابر مواد هنگام جذب شدن در ستاره نوترونی به دور آن به گردش درمی آیند و به شکل یک دیسک گردان دیده می شوند.

با تشبیه این دیسک مواد به حلقه های زحل، درک بهتری از فعل و انفعالات آن می توان داشت، ولی اگر دیسک مواد به صورت ثابت در حال گردش به دور ستاره باشد، دلیلی وجود ندارد که امواج اشعه ایکس به این شکل دوره ای و با الگوی غیرمعمول تابش نمایند. دانشمندان می گویند این به علت جابجایی این دیسک ابری نسبت به زمین است! در واقع گاهی اوقات موادی که بین ستاره نوترونی و زمین قرار می گیرند بیشتر یا کمتر است.